Μπορεί να πει κανείς ότι η Περιβαλλοντική Λογιστική είναι πολύ απλά μια καλλίτερη προσέγγιση της κλασσικής λογιστικής που δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα κόστη που σχετίζονται με τις πρώτες ύλες που «χάνονται» κατά την παραγωγική διαδικασία (φύρα), τα απόβλητα που δημιουργούνται και άλλα κόστη άμεσα συνδεδεμένα με περιβαλλοντικά ζητήματα. Όπως ακριβώς η συμβατική έτσι και η περιβαλλοντική λογιστική μπορεί να παρέχει πληροφόρηση σε χρηματικές ή φυσικές μονάδες, καλύπτοντας συγκεκριμένες χρονικές περιόδους, για όλα τα περιβαλλοντικά έξοδα και έσοδα και να τα παρουσιάσει σε ειδικές εκθέσεις. Τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την περιβαλλοντική λογιστική μπορούν να φανούν χρήσιμα σε διάφορους τύπους επιχειρήσεων δίνοντάς τους τη δυνατότητα να βελτιώσουν τη διαδικασία παραγωγής και ταυτόχρονα να μπορούν υπεύθυνα να ενημερώσουν τρίτους για τις περιβαλλοντικές επιδόσεις της επιχείρησής τους.
Ένας μεγάλος αριθμός εταιρειών, ακόμα και μεγάλες εταιρείες σε διάφορους κλάδους με αξιόλογα διοικητικά στελέχη, υποτιμούν κόστη και ροές πρώτων υλών που σχετίζονται με το περιβάλλον και επιδρούν άμεσα στην παραγωγική τους διαδικασία. Η ποσότητα και η αξία πρώτων υλών που εκρέουν ως απόβλητα (σκουπίδια, υγρά απόβλητα, αέριες εκπομπές), το πραγματικό κόστος της διαχείρισης των απορριμμάτων (συλλογή, διαχωρισμός, ανακύκλωση και τελική διάθεση) ή έμμεσες συνέπειες όπως το κόστος για συμμόρφωση με την νομοθεσία που γίνεται όλο και πιο αυστηρή και το κόστος πιθανών μηνύσεων για περιβαλλοντική υποβάθμιση είναι μερικές από τις περιπτώσεις υποτίμησης που προαναφέρθηκαν. Όταν οι επιχειρηματίες δεν έχουν καθαρή εικόνα των ροών αυτών δεν μπορούν ούτε να τις διαχειριστούν ούτε να τις μειώσουν.Οι επιχειρήσεις που δεσμεύονται σοβαρά στην ιδέα της βελτίωσης του περιβαλλοντικού τους προφίλ, χρησιμοποιώντας ως εργαλείο την περιβαλλοντική λογιστική μπορούν να ωφεληθούν με διάφορους τρόπους:
Η Περιβαλλοντική Λογιστική δεν αφορά μόνο τις περιβαλλοντικές επιδόσεις της εταιρείας σας, αλλά υποστηρίζει καλλίτερες επιχειρηματικές αποφάσεις σε όλους τους τομείς.
Σε πρώτη φάση θα πρέπει να αναλογιστείτε εάν η επιχείρησή σας έχει καθαρή εικόνα για τα παρακάτω θέματα:
Αν δεν έχετε αυτή την πληροφορία διαθέσιμη ανά πάσα στιγμή ή ακόμα και αν δεν είστε σίγουροι για το πόσο ακριβείς είναι οι εκτιμήσεις σας, ίσως θα έπρεπε να εξετάσετε σοβαρά τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός συστήματος περιβαλλοντικής λογιστικής. Στην περίπτωση για παράδειγμα μιας μικρής επιχείρησης με περιορισμένους πόρους μπορείτε να εξετάσετε το ερώτημα «Συμφέρει να ανακυκλώσω- να επαναχρησιμοποιήσω τα υλικά συσκευασίας ή όχι»; Μικρής κλίμακας ερωτήματα σαν και αυτό θα αναδείξουν αναμφισβήτητα τα πλεονεκτήματα της περιβαλλοντικής λογιστικής και έπειτα μπορείτε σταδιακά να βελτιώσετε την διαδικασία της κοστολόγησης των προϊόντων σας.
Θα πρέπει να έχετε υπ’όψιν σας ότι η περιβαλλοντική λογιστική είναι μια νέα προσέγγιση στη διοίκηση των επιχειρήσεων χωρίς απόλυτα πρότυπα και κανόνες, συνεπώς η ερώτηση σχετικά με τους πόρους εξαρτάται από το μέγεθος της εταιρίας σας και τις ανάγκες που εσείς έχετε για πληροφόρηση. Αντίστοιχες μελέτες έχουν δείξει ότι το βασικό συστατικό της επιτυχίας είναι η δέσμευση της διοίκησης της εταιρίας για «αλλαγή» προς ένα σύστημα οικονομικά βιώσιμο και περιβαλλοντικά υπεύθυνο. Εκτός από αυτόν τον πολύ σημαντικό παράγοντα πιθανώς να χρειαστείτε κάποιου είδους εξωτερικό σύμβουλο για την εκπαίδευση του προσωπικού σας και τις πρώτες μελέτες. Από εκεί και έπειτα οι υποψήφιες αλλαγές οι οποίες μπορεί να προκύψουν από τον σχεδιασμό βάσει περιβαλλοντικής λογιστικής θα αποσβένουν το κόστος τους μακροχρόνια. Τόσο το μέγεθος της επιχείρησης, όσο και το εύρος των αλλαγών θα καθορίσουν ιδιαίτερες ανάγκες όπως τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών και ιδιαίτερων πληροφοριακών συστημάτων. Πρέπει να επαναλάβουμε ότι η περιβαλλοντική λογιστική είναι ένα εξειδικευμένο σύστημα διοίκησης που αφορά στην εσωτερική λειτουργία της επιχείρησης, συνεπώς μετά την εφαρμογή του οι απαιτήσεις τόσο σε ανθρώπινους όσο και υλικούς πόρους είναι περιορισμένες.
Ιδιοκτήτης ελαιουργείου με πέντε άτομα προσωπικό προβληματιζόταν για τα απόβλητα της παραγωγικής του δραστηριότητας, καθώς η νομοθεσία είναι αρκετά αυστηρή όσον αφορά τα υγρά λήμματα ελαιουργείων και τα πρόστιμα που επιβάλλονται πολύ αυστηρά. Σε συνεργασία με ερευνητικό ίδρυμα υιοθέτησε μία καινοτόμα τεχνολογία επεξεργασίας υγρών λημμάτων, η οποία επιχορηγούνταν κατά 50% από την Ε.Ε.. Ο επιχειρηματίας δεν είχε ιδιαίτερα καθαρή εικόνα για τα πλεονεκτήματα της νέας μεθόδου επεξεργασίας, πέραν του ότι δεν θα είχε πρόβλημα με τη νομοθεσία. Μετά την εφαρμογή του προγράμματος, μια απλουστευμένη κατάσταση περιβαλλοντικής λογιστικής παρουσιάστηκε στον ιδιοκτήτη του ελαιουργείου και στις ελεγκτικές αρχές.
Κόστος |
Οικονομικά Οφέλη |
Μη Οικονομικά Οφέλη |
|
|
Φυσικές Μονάδες |
Χρηματικές Μονάδες |
|
Επένδυση 6000 Ευρώ |
Εξοικονόμηση Ενέργειας: 150 kWh/tn* |
1.4 Ευρώ/ tn* |
Μείωση Εκπομπών 1,1/tn* CO2 |
Εξοικονόμηση Νερού: 0.35 m3/tn* |
0.18 Ευρώ/ tn* |
Προστασία Φυσικού Αποδέκτη |
|
|
|
|
Αποφυγή Νομικών Κυρώσεων |
|
|
|
Βελτίωση Δημόσιας Εικόνας |
* Τόνοι Βασικής Πρώτης Ύλης- Ελαιόκαρπος |
|||
Μία μικρή βιοτεχνία επίπλων με δώδεκα άτομα προσωπικό και κύκλο εργασιών περίπου 700000 € ερεύνησε τις δυνατότητες επανασχεδιασμού της παραγωγικής της διαδικασίας προκειμένου να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα των πόρων της και τις περιβαλλοντικές της επιδόσεις. Για την επίτευξη αυτού του στόχου ο υπεύθυνος παραγωγής της βιοτεχνίας ανέπτυξε βάση δεδομένων για τα υλικά που χρησιμοποιούσαν και τα απόβλητα που παρήγαγαν. Ταυτόχρονα ερεύνησε και υλικά που θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν αυτά που μέχρι τότε χρησιμοποιούσαν. Η έρευνα έδειξε ότι ένα συγκεκριμένο είδος ξύλου κατάλληλο για επιπλοποιεία είχε λιγότερες απαιτήσεις σε περαιτέρω χημικές κατεργασίες και σημαντικά λιγότερη φύρα. Μετά τις απαραίτητες αλλαγές τα έπιπλα παράγονταν με λιγότερο κόστος, ταχύτερα και χωρίς να προκύπτουν πολλά στερεά απόβλητα. Η εμπειρία που κερδίσθηκε από την εφαρμογή των βασικών αρχών της περιβαλλοντικής λογιστικής προσέφερε σημαντική εμπειρία στον υπεύθυνο παραγωγής, ο οποίος βρήκε ιδιαίτερα χρήσιμο τον εμπλουτισμό της βάσης δεδομένων του συμβατικού συστήματος λογιστικής με περιβαλλοντική πληροφορία.