ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ

Φυσική
Εισαγωγή στις Περιβαλλοντικές Σπουδές. Σχέση της φυσικής στις σπουδές περιβάλλοντος (κατανόηση φαινομένων – μετρήσεις ρύπων). Σύγχρονες αντιλήψεις για το Σύμπαν (Θεωρία Μεγάλης Έκρηξης). Βασικές έννοιες (σύστημα-περιβάλλον, βιόσφαιρα (οικοσυστήματα και κοινωνικά συστήματα), ενεργομάζα, ρυθμοί εξέλιξης, περιβαλλοντική υποβάθμιση). Αρχές ατομικής θεωρίας (ηλεκτρική φύση της ύλης, πειράματα Thomson, Millikan, Rutherford, πυρήνας (φύση, μέγεθος, σχήμα, μάζα, διάσπαση), ατομικό πρότυπο Rutherford, Bohr). Αρχές κβαντομηχανικής («ποσοτίδια», φωτοηλεκτρικό φαινόμενο, φάσματα εκπομπής και απορρόφησης, κυματοσωματίδια, αρχή αβεβαιότητας Heisenberg, εξίσωση Schroedinger, κβαντικοί αριθμοί). Θερμοδυναμική – Στατιστική μηχανική (νόμοι θερμοδυναμικής (μηδενικός, πρώτος , δεύτερος, τρίτος), θερμοκρασία, θερμότητα και έργο, θερμοδυναμικές διεργασίες, τρόποι και ρυθμοί μεταφοράς θερμότητας, κινητική θεωρία αερίων, μοριακή εξήγηση θερμοκρασίας και πίεσης, μοριακή θερμοχωρητικότητα ιδανικών αερίων, κατανομή μοριακών ταχυτήτων, εντροπία σε αντιστρεπτές και μη αντιστρεπτές διεργασίες, περιβαλλοντικές εφαρμογές).

Σημειώσεις:                                                                                            =>Φυσική Διάλεξη 1 (.pdf, 226 Kb), Φυσική Διάλεξη 2 (.pdf, 240 Kb), Φυσική Διάλεξη 3 (.pdf, 191 Kb), Φυσική Διάλεξη 4 (.pdf, 220 Kb)

Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική Μηχανική
Ιστορική εξέλιξη κλάδου - Ισοζύγια μάζας με μη-μετατρέψιμα και μετατρέψιμα χημικά είδη - Ισοζύγια ενέργειας - Συνδυασμένα ισοζύγια ενέργειας και μάζας - Μεταφορά θερμότητας - Ρυθμοί εξέλιξης συστημάτων - Εξάντληση μη ανανεώσιμων φυσικών πόρων - Ανάπτυξη μικροβιακών πληθυσμών - Πυραμίδες ανθρώπινων πληθυσμών - Επικίνδυνες ουσίες, ανάλυση επικινδυνότητας και ανθρώπινη έκθεση. Ατμοσφαιρική ρύπανση. Διασπορά ρύπων στην ατμόσφαιρα - διεργασίες ελέγχου. Υδατική ρύπανση (επιφανειακά νερά, ποτάμια, λίμνες). Εδαφική ρύπανση, τύποι εδαφών, διάβρωση εδαφών, λιπάσματα, φυτοφάρμακα. Διαχείριση νερού και λυμάτων, ποιότητα πόσιμου νερού και συστήματα επεξεργασίας λυμάτων. Διαχείριση στερεών αποβλήτων, χαρακτηρισμός αποβλήτων, επεξεργασία και τελική διάθεση.

Σημειώσεις:                                                                                            =>Εισαγωγή στην Περιβαλλοντική Μηχανική (.pdf, 1.05 Mb)

Περιβαλλοντική Φυσική: Ακτινοβολίες
Ακτινοβολίες Ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία (φύση, πηγές, φάσμα, αλληλεπιδράσεις υλικών και ακτινοβολίας). Ιοντίζουσα ακτινοβολία (Φυσική και τεχνητή ραδιενέργεια, ραδόνιο, δοσιμετρία, αρχές προστασίας και ελέγχου, όργανα μέτρησης). Υπεριώδης, ορατή και υπέρυθρη ακτινοβολία (Χαρακτηριστικά, όργανα μέτρησης, βιολογικές επιδράσεις). Συνεκτικό φως (Lasers) Μικροκύματα, ραδιοσυχνότητες και εξαιρετικά χαμηλές συχνότητες (Γενικές Αρχές, Ποσά και Μονάδες, Χαρακτηριστικά, Πηγές και Έκθεση, Όργανα και Μετρήσεις, Επικινδυνότητα, Δοσιμετρία).

Υδατική Χημεία
Δομή και ιδιότητες του νερού. Σύσταση διαφόρων τύπων νερού. Χημική ισορροπία (κινητική και θερμοδυναμική μέθοδος καθορισμού ισορροπίας). Υδατικά διαλύματα (δράση νερού). Ιοντική ισχύς διαλυμάτων. Συγκέντρωση και ενεργότητα διαλυμάτων. Μαθηματική προσομοίωση υδατικών συστημάτων. Γραφική μέθοδος επίλυσης προβλημάτων (διαγράμματα pC-pH). Μονοπρωτικά, διπρωτικά και τριπρωτικά οξέα. Εξουδετέρωση οξέων βάσεων. Καμπύλες τιτλοδότησης. Ρυθμιστικά διαλύματα. Συστήματα νερού - αερίου. Αλκαλικότητα και οξύτητα. Συστήματα νερού - στερεού. Συστήματα στερεού - νερού - αερίου. Ανθρακικό σύστημα (κλειστό και ανοικτό). Σύμπλοκα χημικά είδη. Διαγράμματα κατανομής σύμπλοκων ειδών. Κατά συνθήκη σταθερές διαλυτότητας. Ισορροπίες οξειδοαναγωγής (διαγράμματα pC-pε και pε-pH).

Σημειώσεις:                                                                                            =>Υδατική Χημεία (.pdf, 1,67 Mb)

Διαχείριση Στερεών και Επικίνδυνων Αποβλήτων
Συστήματα διαχείρισης αποβλήτων (ΣΔΑ) - στρατηγικές και τακτικές αποφάσεις διαχείρισης αποβλήτων. Παραγωγή απορριμμάτων. Αποθήκευση, συλλογή και μεταφορά απορριμμάτων. Διεργασίες επεξεργασίας. Ανάκτηση υλικών και ενέργειας. Τελική διάθεση στερεών και επικίνδυνων αποβλήτων. Σχεδιασμός Μονάδων Εδαφικής Διάθεσης Αποβλήτων (ΜΕΔΑ) (χωροθέτηση, σχεδίαση, κατασκευή). Διαχείριση εκχυλισμάτων. Διαχείριση βιοαερίου. Παρακολούθηση λειτουργίας ΜΕΔΑ. Αποκατάσταση ΜΕΔΑ και τελική χρήση χώρου. Σχεδιασμός ΣΔΑ. Σχετική νομοθεσία και φορείς διαχείρισης.

Περιβαλλοντική Υδρογεωλογία
Θεμελιώδεις έννοιες υδρολογικού κύκλου, φυσικά υλικά και διεργασίες, είδη υδροφορέων, παράμετροι αποθήκευσης και μεταβίβασης υπογείου νερού, Νόμος Darcy, υδραυλική αγωγιμότητα, εκτίμηση πιεζομετρικής επιφάνειας υδροφορέων, μέση γραμική ταχύτητα, τρωτότητα υδροφορέων, κύριες πηγές ρύπανσης υπογείων νερών, νόμοι μετακίνησης ρύπων, συμπαράστυρση και διάχυση, βασικές αρχές προσομοίωσης κίνησης ρύπων σε υπόγεια νερά, τεχνικές αποκατάστασης ρύπανσης υδροφορέων.

Περιβαλλοντική Γεωλογία 
Διδάσκων: Σπυρίδων Μπέλλας
Υπεύθυνο μέλος ΔΕΠ: Κ. Χαλβαδάκης
Εξάμηνο: Β
Κωδικός: 202Υ
Διδακτικές μονάδες: 3
Τύπος: Υ
Ιστορική εξέλιξη της Γεωλογίας. Αρχές και Μέθοδοι. Στοιχεία από την μελέτη μετεωριτών και την κατανόηση της σύστασης της γης. Πρώτα στάδια της ιστορίας της γης. Προέλευση της ατμόσφαιρας, των ωκεανών και της ζωής. Η ζωή στο γεωλογικό αρχείο. Στοιχεία για το παλαιό κλίμα. Σύσταση του φλοιού της γης. Ορυκτά-Πετρώματα. Δομή του φλοιού. Θραύση πετρωμάτων. Ρήγματα και πτυχές. Εξωγενείς και ενδογενείς δυναμικοί παράγοντες. Πλουτωνισμός και ηφαιστειολογία. Γεωδυναμική. Λιθοσφαιρικές πλάκες. Γεωλογία των σεισμών. Γεωλογικός κύκλος. Γεωεπιστήμες-διδασκαλία της γεωλογίας. Γεωλογία της Ελλάδας.

Διαχείριση Πόρων και Αποβλήτων I
Βασικές έννοιες πόρων (αέρας, νερό, έδαφος, ενέργεια) και αποβλήτων (αερίων, υγρών, στερεών, ενεργειακών), Στρατηγικές διαχείρισης (πρόληψη, ανακύκλωση, επεξεργασία, διάθεση), Ολοκληρωμένα συστήματα διαχείρισης, Εκτίμηση αναγκών σε συγκεκριμένο χωρόχρονο, Ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά πόρων και αποβλήτων, Προγράμματα παρακολούθησης (monitoring) συστημάτων, Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων, Καθορισμός προβλημάτων σε υφιστάμενα συστήματα διαχείρισης (απαέρια, λύματα, απορρίμματα κ.α.). Εφαρμογές στη διαχείριση πόρων και αποβλήτων σε διάφορα νησιά του Αιγαίου.

Μέθοδοι Διασφάλισης Περιβαλλοντικής Επίδοσης (προτεινόμενο)
Ανάπτυξη των εννοιών: "Ολοκληρωμένη Διαχείριση" (Integrated Management), "Καθαρές Τεχνολογίες" (Cleaner Technology), "Καθαρότερη Παραγωγή" (Cleaner Production), "Βιολογικά και 'Οικολογικά' Προϊόντα", "Περιβαλλοντική Απόδοση" (eco-efficiency) και "Περιβαλλοντική Επίδοση" (performance). Μεθοδολογικά εργαλεία: Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης (EMS: Environmental Management Systems), Ανάλυση Κύκλου Ζωής (LCA: Life Cycle Analysis). Θεσμοί Πιστοποίησης: Σύστημα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης και Ελέγχου (EMAS: Environmental Management and Auditing System) της Ευρωπαϊκής Ένωσης για μονάδες παραγωγής, Οικοσήμανση (EcoLabel) της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα προϊόντα , ISO 14000 (Διεθνής πιστοποίηση μονάδων παραγωγής και προϊόντων).

Κορυφή Σελίδας