Πανεπιστήμιο Αιγαίου
 
 

Το θεσμοθετημένο Εργαστήριο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΔΑ) του Τμήματος Περιβάλλοντος στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, διαθέτει πολύχρονη εμπειρία στην έρευνα για τη διαχείριση των ελαιουργικών αποβλήτων στη νήσο της Λέσβου αλλά και στα υπόλοιπα νησιά της Περιφέρειας Β. Αιγαίου. Πρόσφατα, εκδόθηκε εκτενής βιβλιογραφική ανασκόπηση πάνω στο θέμα αυτό από μέλη του ΕΔΑ (M. Niaounakis and C.P. Halvadakis, “Olive Processing Waste Management: Literature Review and Patent Survey”, Elsevier Publishers, 2006, ISBN-10: 0-08-044851-8). Ως εκ τούτου, έχουν προκύψει ενδιαφέροντα συμπεράσματα για τις μεθόδους επεξεργασίας των συγκεκριμένων αποβλήτων και τις στρατηγικές διαχείρισής τους. Το κύριο συμπέρασμα που προκύπτει από τη συγκεκριμένη έρευνα, είναι ότι η χρήση μεγάλης ποσότητας νερού στα περισσότερα ελαιουργεία της χώρας τα οποία χρησιμοποιούν την λεγόμενη τριφασική τεχνολογία, έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία μεγάλου όγκου αποβλήτων αποτελούμενων κατά το μεγαλύτερο ποσοστό από νερό και μικρό ποσοστό υπολειμμάτων της επεξεργασίας ελαιόκαρπου. Η προμήθεια και εγκατάσταση του εξοπλισμού του Τμήματος Επεξεργασίας Ελαιόκαρπου (Τ.Ε.Ε.), θα δώσει τη δυνατότητα προώθησης της έρευνας σε μια νέα και καινοτόμο προσέγγιση για τη διαχείριση των Ελαιουργικών Αποβλήτων, όπως δημιουργούνται σήμερα στην πλειονότητα των ελαιουργείων της χώρας. 

Στα πλαίσια του προγράμματος “2006 – Έτος Ελιάς & Ελαιολάδου” που χρηματοδοτήθηκε από την Ελληνική Κυβέρνηση και συγκεκριμένα από τα Υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών, Εξωτερικών, Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Πολιτισμού και Τουριστικής Ανάπτυξης, χρηματοδοτήθηκε η δημιουργία του Τμήματος Επεξεργασίας Ελαιόκαρπου.

Μια προσέγγιση που υιοθετεί την τροποποίηση της τεχνολογίας στην παραγωγή του ελαιολάδου και η οποία συνδυάζει την ταυτόχρονη μείωση χρήσης πόρων (νερό και ενέργεια) και τη μείωση παραγωγής αποβλήτων με αξιοποίηση όλων των συστατικών του ελαιόκαρπου (έλαιο, πυρήνας, σάρκα και χυμός). Η προσέγγιση αυτή στηρίζεται στη ερευνητική θέση ότι όλα τα συστατικά του ελαιόκαρπου - αν διαχωριστούν - μπορούν να χρησιμοποιηθούν, αυξάνοντας με τον τρόπο αυτό την προστιθέμενη αξία των συστατικών που μέχρι σήμερα θεωρούνται ως περιβαλλοντικά επικίνδυνα απόβλητα (έλαιο για βρώση, πυρήνας για εξαγωγή πυρηνέλαιου ή ως καύσιμο, σάρκα για πατέ ή ζωοτροφή, και χυμός ως πρώτη ύλη πολυφαινολών για τις βιομηχανίες τροφίμων, φαρμάκων, καλλυντικών, απορρυπαντικών κ.ά.).

Με τον εξοπλισμό που αποκτήθηκε από το Εργαστήριο Διαχείρισης Αποβλήτων και τη δημιουργία του Τμήματος Επεξεργασίας Ελαιόκαρπου ως τμήμα του, υπάρχει η δυνατότητα μελέτης τεσσάρων διαφορετικών γραμμών παραγωγής ελαιολάδου, καθώς και των παραπροϊόντων των διαδικασιών αυτών. Αναφορικά οι τέσσερις γραμμές παραγωγής είναι οι παρακάτω:

  1. Παραγωγή ελαιολάδου με χρήση πρέσας (πιεστήριο με ανοξείδωτους δίσκους)
  2. Διαχωρισμός πυρήνα και υπολοίπων ελαιόκαρπου με χρήση εκπυρηνωτή και παραγωγή ελαιολάδου με πρέσα
  3. Παραγωγή ελαιολάδου με χρήση Φυγοκεντρητή – Decanter 2 Φάσεων
  4. Διαχωρισμός πυρήνα και υπολοίπων ελαιόκαρπου με χρήση εκπυρηνωτή και παραγωγή ελαιολάδου με Decanter 2 Φάσεων

 Για τη λειτουργία των τεσσάρων (4) αυτών γραμμών παραγωγής ελαιολάδου (σε εργαστηριακή κλίμακα), το Εργαστήριο Διαχείρισης Αποβλήτων προχώρησε στην προμήθεια του απαραίτητου εξοπλισμού.

Κορυφή Σελίδας

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΤΕΕ

Το Τμήμα Επεξεργασίας Ελαιόκαρπου, διαθέτει τον απαραίτητο μηχανολογικό εξοπλισμό για τη λειτουργία τεσσάρων (4) διαφορετικών γραμμών παραγωγής ελαιολάδου. Ο μηχανολογικός εξοπλισμός χωρίζεται σε δύο (2) κατηγορίες μηχανημάτων. Στα βασικά μηχανήματα και στα υποστηρικτικά. Την ομάδα των βασικών μηχανημάτων απαρτίζουν τα:

Ø       Κλασικό σύστημα Πρέσας

Ø       Διφασικό σύστημα φυγοκέντρησης (decanter)

Ø       Εκπυρηνωτής Ελαιόκαρπου

Στην κατηγορία του υποστηρικτικού μηχανολογικού εξοπλισμού ανήκουν τα παρακάτω:

Ø       Πλυντήριο ελαιόκαρπου

Ø       Αποφυλλωτήριο ελαιόκαρπου

Ø       Αναβατόριο ελαιόκαρπου

Ø       Επιδαπέδιος ζυγός φορτίων έως 150 kg

Ø       Επαγγελματικό πλυντήριο δίσκων

 

Βασικός Μηχανολογικός Εξοπλισμός

Κλασικό σύστημα πρέσας

Το κλασικό σύστημα πρέσας είναι ένα συγκρότημα Ελαιοτριβείου model Compact 80 “Oliomatic”, δυναμικότητας 80 kg ελαιόκαρπου / ώρα, αποτελούμενο από φυγοκεντρικό σπαστήρα με σφυριά, υδραυλική πρέσα και 100 ανοξείδωτους δίσκους. Επιπλέον, διαθέτει ελαιοδιαχωριστήρα με 2 δεγαμενές για το διαχωρισμό του ελαιολάδου από τα υπόλοιπα φυτικά υγρά με βαρύτητα.

Press

 Διφασικό σύστημα φυγοκέντρησης (Decanter)

Διφασικό σύστημα φυγοκέντρησης επιλέχθηκε το ΟΛΙΟΜΙΟ ΜΙΝΙ 30 TF Το OlioMio Mini είναι ένα  μονοµπλόκ μηχάνημα για την εξαγωγή εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου, δύο φάσεων, χωρίς χρήση ζεστού νερού, σε συνεχή κύκλο. Ενδείκνυται ιδιαίτερα για μικρούς παραγωγούς ή βιοκαλλιεργητές, παράγοντας ελαιόλαδο εξαιρετικής ποιότητας, χωρίς θερμική επιβάρυνση του προϊόντος, χωρίς μηχανική καταπόνηση λόγω έλλειψης τελικού διαχωριστήρα και χωρίς οξειδώσεις λόγω του κλειστού κυκλώματος κατεργασίας. Η ωριαία απόδοση του είναι 30 kg ελαιόκαρπου /ώρα. Η διφασική τεχνολογία έχει εφαρμοστεί σε μεγάλη κλίμακα στην Ισπανία αλλά τα κατάλοιπά της (απόβλητη λάσπη) δεν έχουν μέχρι σήμερα ερευνηθεί σε βάθος και αξιοποιηθεί κατάλληλα.

OliomioMini

 Εκπυρηνωτής ελαιόκαρπου

Ο εκπυρηνωτής ελαιόκαρπου επιλέχθηκε από την εταιρία Enorossi και έχει δυναμικότητα επεξεργασίας 200 kg ελαιόκαρπου / ώρα. Το σύστημα λειτουργεί με δύο ομόκεντρους κυλίνδρους όπου με πίεση διαχωρίζεται ο πυρήνας του ελαιόκαρπου από τη σάρκα. Παρέχει τη δυνατότητα ρύθμισης της παροχής του ελαιόκαρπου και παρέχει τη δυνατότητα απ’ ευθείας σύνδεσης τόσο με το κλασικό σύστημα πρέσας, όσο και με το διφασικό σύστημα φυγοκέντρησης. 

De-pitting Machine

Κορυφή Σελίδας

Υποστηρικτικός Μηχανολογικός Εξοπλισμός

Προκειμένου να οδηγηθεί ο ελαιόκαρπος στη διάταξη που επιλέγεται κάθε φορά για την παραγωγή του ελαιολάδου ήταν απαραίτητη η προμήθεια πλυντηρίου, αποφυλλωτηρίου και αναβατόριου ελαιόκαρπου.

Το σύστημα πλυντηρίου – αποφυλλωτηρίου αποτελείται από έναν περιστρεφόμενο κύλινδρο με εγκοπές, οι οποίες επιτρέπουν τα φύλλα και τα μικρά κλαδάκια που έχουν αποθηκευτεί μαζί με τον καρπό να απομακρυνθούν από τη γραμμή παραγωγής. Η φροντίδα αυτή είναι απαραίτητη γιατί μια μεγάλη ποσότητα φύλλων όταν αλεστεί μαζί με τον ελαιόκαρπο προσδίδει στο ελαιόλαδο πικρή γεύση και αρκετή χλωροφύλλη (πράσινο χρώμα) η οποία δεν βοηθά στη διατήρηση της ποιότητάς του. Παράλληλα, πραγματοποιείται και το πλύσιμο του καρπού, με το οποίο απομακρύνονται οι ξένες ύλες (χώμα, σκόνη) που περιέχονται στον ελαιόκαρπο.

Leaf Remover

Η προμήθεια του αναβατόριου θεωρήθηκε απαραίτητη λόγω του ύψους της θέσης εισαγωγής του ελαιόκαρπου που διαθέτει ο βασικός μηχανολογικός εξοπλισμός (πρέσα, φυγοκεντρητής, εκπυρηνωτής.

Elevator

Μια εξίσου σημαντική παράμετρος της όλης διαδικασίας είναι η ποσότητα του καρπού που εισέρχεται στο εργαστήριο προκείμενου να παραχθεί ελαιόλαδο. Για το λόγο αυτό, το ΤΕΕ προμηθεύτηκε επιδαπέδιο ζυγό με δυνατότητα μέτρησης έως 150 kg.

Για μια ολοκληρωμένη εικόνα και άλλων παραμέτρων που υπεισέρχονται στη διαδικασία της παραγωγής του ελαιολάδου, όπως το νερό και η ενέργεια που καταναλώνονται, εξασφαλίστηκε η προμήθεια υδρομετρητών και μετρητών ενέργειας. Τέλος, σε ότι αφορά την συντήρηση και την καθαριότητα των ανοξείδωτων δίσκων που χρησιμοποιούνται κατά τη λειτουργία της πρέσας, αποφασίστηκε η προμήθεια του πλυντηρίου δίσκων, λόγω του μεγάλου αριθμού τους (100 τεμάχια) και του βάρους τους.

Με την προμήθεια του ανωτέρω εξοπλισμού, το Εργαστήριο Διαχείρισης Αποβλήτων του Τμήματος Περιβάλλοντος, διαθέτει πλέον τον κατάλληλο εξοπλισμό για τη μελέτη των διαφόρων τρόπων παραγωγής ελαιολάδου, των παραπροϊόντων της κάθε διεργασίας, καθώς και του κόστους εφαρμογής μιας αντίστοιχης διαδικασίας στα ελαιουργεία πραγματικής κλίμακας. Ο εξοπλισμός αυτός αποτελεί τα βασικά τμήματα του Τμήματος Επεξεργασίας Ελαιόκαρπου (ΤΕΕ) και πρόκειται να πλαισιωθεί με πρόσθετο εξοπλισμό για εργαστηριακή ανάλυση ελαιόκαρπου, ελαιοπυρήνα και ελαιολάδου από άλλες πηγές χρηματοδότησης. Σκοπός του ΤΕΕ είναι η εκπαίδευση φοιτητών (εργαστηριακές ασκήσεις, πτυχιακές προπτυχιακών και διατριβές μεταπτυχιακών) καθώς και άλλων ενδιαφερομένων (μικρών ελαιοπαραγωγών) στην αξιοποίηση των συστατικών του ελαιόκαρπου με χρήση μικρής κλίμακας τεχνολογίας καινοτόμου διεργασίας (εκπυρήνωση ελαιόκαρπου). Η έρευνα στο ΤΕΕ θα συμβάλλει στην ανάπτυξη τεχνογνωσίας, στην παραγωγή πρώτων υλών για τη βιομηχανία από πρώην απόβλητα και στην αξιολόγηση μηχανημάτων και διεργασιών.

 

Το Εργαστήριο || Προσωπικό || Εκπαίδευση || Έρευνα || Εκδόσεις || Εξοπλισμός || Σύνδεσμοι || Επικοινωνία

Κορυφή Σελίδας

 

 

 
 
     

Αρχική Σελίδα Επικοινωνία English