Άλογο  (ίππος)

     Ζώο θηλαστικό. Τα άλογα αποτελούν ιδιαίτερο γένος της οικογένειας <<ιππίδες>> και ανήκουν στην τάξη <<περιττοδάχτυλα>>. Στην οικογένεια ιππίδες περιλαμβάνονται: το άλογο (ίππος), το γα'ι'δούρι (όνος), το μουλάρι (ημίονος) και η ζέβρα.

             Περιγραφή:

     Το άλογο είναι από τα μεγάλα θηλαστικά ζώα, σπονδυλόζωο και χορτοφάγο. Το σώμα του με αρμονικές αναλογίες έχει όμορφη εμφάνιση. Ο λαιμός του είναι μακρύς με χαίτη μεγάλη. Τα μάτια του είναι μεγάλα και τα αυτιά του μικρά σε σχέση με το σώμα του και μυτερά, τεντωμένα στο πάνω μέρος του κεφαλιού. Η ούρα του μεγάλη και φουντωτή, με τρίχες μεγάλες που καλύπτουν όλο το μήκος της. Το ύψος του φτάνει από 90εκ. και τα μικρόσωμα άλογα έως 1,85μ. για το ψηλόσωμα άλογα. Τα πόδια του είναι μεγάλα, ψηλά αλλά και δυνατά. Και καταλήγουν το καθένα σε ένα μόνο δάχτυλο, γι' αυτό και τα άλογα ανήκουν στα μόνοπλα ζώα. Το στήθος του είναι πλατύ, μεγάλο, για να αναπνέει εύκολα και γρήγορα όταν τρέχει σε δύσκολους και κουραστικούς δρόμους. Οι μυς του σώματος του (οι σάρκες) είναι πολλοί και ισχυροί, αλλά όχι πλαδαροί, και δίνουν πλαστικότητα και ευλυγισία στο κορμί του. Το σώμα του καλύπτεται από τρίχωμα πυκνό, με κοντές, ψιλές και απαλές τρίχες.

    Το χρώμα των αλόγων ποικίλει. Είναι σε άλλα άσπρο, σε άλλα κόκκινο ή μαύρο κ.λ.π., με διάφορες αποχρώσεις.

     Είναι έξυπνο, ζωηρό ζώο και εκγυμνάζεται εύκολα σε ό,τι το διδάσκει ο άνθρωπος: διάφορα παιχνίδια, χορό-ρυθμική κίνηση κ.τ.λ., στα Τσίρκα κ.ά.

            Αναπαραγωγή:

  Το άλογο ζει περίπου 30 χρόνια. Το θηλυκό άλογο, που λέγεται φοράδα (φορβάς), γεννάει ένα πουλαράκι (πώλο) και το θηλάζει 4 έως 6 μήνες. Η εγκυμοσύνη (κυοφορία) διαρκεί 11 μήνες. Το άλογο είναι ικανό για αναπαραγωγή (γέννηση σε ηλικία συνήθως 2 περίπου χρόνων).

            Ιστορία:        

   Από τα διάφορα απολιθωμένα ευρήματα αποδείχνεται πως το άλογο εμφανίστηκε στη γη πολύ πριν από τον άνθρωπο και ζούσε σε ελεύθερη κατάσταση. Καταδιωκόταν από τον άνθρωπο ως θήραμα (κυνήγι).

   Πρόγονος του σημερινού αλόγου, η παλιότερη δηλαδή μορφή του προ'ι'στορικού αλόγου, θεωρείται πως ήταν ο <<φενακόδοντας>>. Λείψανά του ανακαλύφτηκαν το 1882 στην Αμερική. Το ζώο αυτό ήταν μικρόσωμο σαν την αλεπού και είχε 5 δάχτυλα στο κάθε πόδι του. Το κεφάλι του ήταν όπως στα παχύδερμα ζώα και τα δόντια του όπως στα παμφάγα ζώα. Με την πάροδο του χρόνου (αμέτρητοι αιώνες) από τον φενακόδοντα εμφανίζεται το παλαιοθήριο. Απολιθώματα του βρέθηκαν σε τριτογενή γεωλογικά στρώματα.

            Κατηγορίες αλόγων:

    Καθαρόαιμα λέγονται τα άλογα που προέρχονται από επιμειξία μονάχα αλόγων και όχι αλόγου και άλλου συγγενικού ζώου. Αλλά γενικά ο κόσμος χωρίζει τα άλογα ανάλογα με τη χρήση τους: ιππασία, ιππόδρομο, μεταφορικές εργασίες κ.τ.λ. Τα πιο φημισμένα άλογα, που χρησιμοποιούνται στα ιπποδρόμια και για την ιππασία είναι τα αραβικά.

   Το αραβικό άλογο έχει σώμα λυγερό, κομψό, με μυ'ι'κό σύστημα αναπτυγμένο, όχι όμως και υπερτροφικό. Το μέτωπο και το ρύγχος του είναι πλατιά (πεπλατυσμένα). Τα μάτια του είναι μεγάλα και οι κόγχες των ματιών εξέχουν. Το αραβικό άλογο είναι πολύ γρήγορο και αντέχει και την κούραση. Αυτό ιδιαίτερα το χαρακτηρίζει είναι η λυγεράδα, η ευλυγισία του κορμιού του και η μεγάλη ταχύτητα. Κατάγεται από τα υψίπεδα της Κεντρικής Ασίας. Και από αυτό προέρχονται: το τούρκικο, το συριακό και (με διασταυρώσεις) το αγγλοαραβικό και το καθαρόαιμο αγγλικό ή δρόμων ίππος όπως αλλιώς λέγεται.

  Τα πόνευ΄ είναι δυνατά άλογα, με μεγάλη αντοχή . Το τρίχωμα τους είναι πυκνό, η χαίτη, όπως και η ούρα τους, παχιά - φουντωτή. Ζουν στα βάθη της Ασίας (στις στέπες της Μογγολίας και της Μαντζουρίας), σε ορισμένα μέρη της Ευρώπης (στο νησί Κορσική, στα νησιά Σέτλαντ) και στη Δ. Αμερική. Με άλογα πόνε'υ' οι Τάταροι και οι Μογγόλοι είχαν κάνει επιδρομές και λεηλάτησαν την Ασία και την Ευρώπη κατά το ΙΒ' και το ΙΓ' αιώνα.

    Συγγενικό με το αραβικό άλογο είναι το βερβερικό άλογο. Προέρχεται από επιμειξία αραβικής και βερβερικής γενιάς. Έχει μεγάλη αντοχή και είναι επίσης γρήγορο άλογο. Στην αρχαιότητα, κατά την εποχή του Αννίβα, φημιζόταν ως το καλύτερο πολεμικό άλογο. Στην Ελλάδα, και ειδικά στο νησί Σκύρος, ζει ένας τύπος μικρού αλόγου, το ''σκυριανό άλογο'', όπως λέγεται. Το ύψος του είναι 1,10μ. περίπου και ζει σε ημιάγρια κατάσταση. Το άλογο αυτό είναι ένα είδος από τα νάνα άλογα ή πόνε'υ'. Το ύψος του πόνε'υ' κυμαίνεται από τα 0,80μ. έως τα 1,30μ., ανάλογα με τη ράτσα του. Τα πόνε'υ' παρουσιάστηκαν σε μέρη όπου η τροφή του αλόγου ήταν περιορισμένη, σπάνια. Γι ΄αυτό είναι μικρόσωμα.

   Περιποίηση του αλόγου:

    Για να προσφέρει τις υπηρεσίες του το άλογο χρειάζεται περιποίηση, ώστε να διατηρείται γερό και δυνατό. Ο οργανισμός τους είναι ευαίσθητος σε ορισμένες ασθένειες , όπως είναι η μάλη και η σηψαιμία. Υποφέρει από ορισμένα παράσιτα. Γι ΄ αυτό χρειάζεται καθαριότητα και άγρυπνη παρακολούθηση της υγείας του.

    Επίσης καθώς μεγαλώνουν τα άλογα μακραίνουν και τα δόντια του.

   Αν θες να μάθεις πόσο χρονών είναι ένα άλογο το βλέπεις από τις μαυρίλες που έχει στα δόντια του. 

Δέσποινα Βαγιάννη. 

9/5/2005