ΤΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΟΝΑΔΑΣ
ΤΟΥ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ

Το κουτί

Το κουτί ενός υπολογιστή αναλαμβάνει, εκτός από τη στέγαση των υποσυστημάτων του, να τα κρατήσει τοποθετημένα σε συγκεκριμένες θέσεις. Εξάλλου, συνοδεύεται από το τροφοδοτικό, το οποίο παρέχει τις κατάλληλες τάσεις στα ηλεκτρονικά του κυκλώματα. Τέλος, διαθέτει τουλάχιστον έναν ανεμιστήρα, που κυκλοφορεί τον αέρα στο εσωτερικό του, παρέχοντας την απαραίτητη ψύξη.

Υπάρχουν διαφόρων ειδών κουτιά στην αγορά, μικρότερα ή μεγαλύτερα, οριζόντιας ή κατακόρυφης τοποθέτησης. Σε κάθε περίπτωση, η εσωτερική τους διαρρύθμιση συμμορφώνεται αυστηρά με κάποιο στάνταρτ. Το συχνότερα χρησιμοποιούμενο πρότυπο σήμερα είναι το ATX, ενώ σπάνια συναντάμε κουτιά MicroATX, τα οποία έχουν μικρότερες διαστάσεις και δέχονται μόνο "μικρές" μητρικές, που και αυτές έχουν διαστάσεις MicroATX. Ένα μεγάλο κουτί μπορεί να δεχτεί περισσότερες μονάδες περιφερειακής αποθήκευσης (σκληρούς δίσκους, οδηγούς CD-ROM κ.λπ.), ενώ κατά κανόνα διαθέτει και ισχυρότερο τροφοδοτικό, ώστε να μπορεί να σηκώσει τα επιπλέον ηλεκτρικά φορτία που αυτές συνεπάγονται. Στον "εξοπλισμό" κάθε κουτιού περιλαμβάνονται βίδες, πλαστικά στηρίγματα και μεταλλικά καλύμματα, απαραίτητα για τη σωστή συναρμολόγηση του υπολογιστή. 

Η μητρική πλακέτα 

Η μητρική πλακέτα αποτελεί την καρδιά του υπολογιστή. Πάνω της "δένουν" όλα τα υποσυστήματα και τα περιφερειακά. Βασικό χαρακτηριστικό κάθε μητρικής είναι το τσίπσετ υποστήριξης που χρησιμοποιεί. Πρόκειται για δύο (και σπανιότερα ένα) τσιπ, τα οποία φροντίζουν για τη συντονισμένη λειτουργία των επιμέρους τμημάτων της μητρικής, ενώ παράλληλα, ανάλογα με τα χαρακτηριστικά τους, καθορίζουν τις δυνατότητές της. Για παράδειγμα, ο τύπος και η μέγιστη ποσότητα μνήμης που δέχεται μια μητρική, το πρωτόκολλο επικοινωνίας με τις συσκευές IDE, η υποστήριξη ή μη του USB 2.0, όλα εξαρτώνται από το τσίπσετ.

Το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να εξετάσουμε πριν επιλέξουμε τη μητρική πλακέτα του υπολογιστή μας είναι ποια πλατφόρμα επεξεργαστή θα προτιμήσουμε, της Intel (Socket 478) ή της AMD (Socket A). Στη συνέχεια θα χρειαστεί να αποφασίσουμε για τον τύπο της μνήμης που θα χρησιμοποιήσουμε, ανάλογα με τις απαιτήσεις μας και τις οικονομικές μας δυνατότητες. Τέλος, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας τις επιπλέον δυνατότητες κάθε μοντέλου (υποστήριξη USB 2.0, ενσωματωμένοι ελεγκτές ήχου και δικτύου, θύρες FireWire κ.λπ.) και να σκεφτούμε αν αξίζουν τα επιπλέον χρήματα.

Επεξεργαστής 

Η επιλογή του επεξεργαστή είναι πολύ βασική, καθώς επηρεάζει άμεσα την επιλογή της μητρικής πλακέτας. Οι δύο μεγαλύτερες εταιρείες κατασκευής επεξεργαστών για προσωπικούς υπολογιστές (Intel και AMD) διαθέτουν στην αγορά τόσο προσιτά όσο και πανάκριβα μοντέλα. Τα φθηνότερα συνήθως επαρκούν για τις περισσότερες χρήσεις για τις οποίες προορίζεται ένας σημερινός υπολογιστής, αλλά σίγουρα θα υπάρξουν και κάποιοι που έχουν λόγους να επιλέξουν κάτι ακριβότερο.

Βασικά χαρακτηριστικά ενός επεξεργαστή είναι η συχνότητα λειτουργίας του και η συχνότητα του κύριου διαύλου FSB (Front Side Bus). Οι συχνότητες μετρώνται σε Megahertz (MHz). Αν και αποτελούν ένα καλό μέτρο για τις επιδόσεις του τσιπ (όσο μεγαλύτερη συχνότητα τόσο πιο γρήγορο) δεν μαρτυρούν όλη την αλήθεια γι' αυτές, καθώς στην τελική ταχύτητα συμβάλουν και άλλοι παράγοντες, οι οποίοι έχουν να κάνουν με τη σχεδίασή του.

Για να δεχτεί μια μητρική έναν επεξεργαστή θα πρέπει να τον υποστηρίζει, που σημαίνει να διαθέτει την αντίστοιχη βάση τοποθέτησης (Socket 478 ή Socket A), να μπορεί να λειτουργήσει στην ταχύτητα διαύλου (FSB) την οποία χρησιμοποιεί ο επεξεργαστής, αλλά και να τον τροφοδοτήσει με τη σωστή ηλεκτρική τάση. 

Ψύκτρα και ανεμιστήρας

Με το πέρασμα του χρόνου, οι επεξεργαστές γίνονται όλο και πιο σύνθετα και ενεργοβόρα κυκλώματα. Αυτό έχει αποτέλεσμα την αυξημένη παραγωγή θερμότητας κατά τη λειτουργία τους - θερμότητα που μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στη λειτουργία του ίδιου του τσιπ. Έτσι, η σωστή απαγωγή της είναι αναγκαία για κάθε σύγχρονο υπολογιστή. Για το σκοπό αυτό κάθε επεξεργαστής συνοδεύεται από μια μεταλλική ψύκτρα και ένα μικρό ανεμιστήρα. Η ψύκτρα στερεώνεται στην επάνω επιφάνεια του επεξεργαστή με κάποιο σχετικά απλό μηχανισμό, με αποτέλεσμα να δέχεται μεγάλα ποσά από την εκλυόμενη θερμότητα στο σώμα της. Για ακόμα καλύτερη αγωγή της θερμότητας από την επιφάνεια του επεξεργαστή στην ψύκτρα, χρησιμοποιείται στην επιφάνεια επαφής κάποιο ειδικό υλικό, π.χ. θερμοαγώγιμη σιλικόνη. Επάνω στην ψύκτρα βρίσκεται ο μικρός ανεμιστήρας που βοηθά στη διάχυση της θερμότητας μέσα στο χώρο του κουτιού, ώστε αυτή να περάσει αργότερα στο περιβάλλον από τον κεντρικό ανεμιστήρα του συστήματος.

Δεν υπάρχει επεξεργαστής που να μην απαιτεί την ύπαρξη ψύκτρας και ανεμιστήρα για να λειτουργήσει. Ωστόσο, δεν παράγουν όλοι οι επεξεργαστές τα ίδια ποσά θερμότητας. Όσο ταχύτερος είναι ένας επεξεργαστής τόσο περισσότερο ζεσταίνεται κατά τη λειτουργία του, ενώ είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι κάθε επεξεργαστής της AMD θερμαίνεται πολύ περισσότερο από έναν Intel ανάλογης απόδοσης.

Μνήμη

Το είδος και το μέγεθος της μνήμης ενός υπολογιστή έχουν άμεση επίπτωση στις επιδόσεις του. Σήμερα, μια μνήμη των 256MB θεωρείται ιδανικό για τη συντριπτική πλειονότητα των χρηστών. Όσον αφορά τον τύπο, σήμερα κυριαρχεί η μνήμη DDR-SDRAM, ενώ σπανιότερα (και αποκλειστικά σε συστήματα Pentium 4) χρησιμοποιείται η κάπως ακριβότερη RDRAM (Rambus). Η "απλή" SDRAM, που κυριαρχούσε παλαιότερα, απειλείται με εξαφάνιση.

Επί του παρόντος, η DDR-SDRAM κυκλοφορεί στις εκδόσεις PC2100, PC2700 και, σύντομα, PC3200. Ο αριθμός εκφράζει τη μέγιστη διαμεταγωγή της μνήμης, σε Megabyte ανά δευτερόλεπτο. Ανάλογη κατηγοριοποίηση υπάρχει και για τη μνήμη RDRAM, όπου κυριαρχούν οι τύποι PC800 και PC1066 (εδώ όμως το νούμερο εκφράζει συχνότητα χρονισμού και όχι διαμεταγωγή).

Η επιλογή της μνήμης που θα χρησιμοποιήσουμε επηρεάζει άμεσα και την επιλογή της μητρικής, καθώς η τελευταία θα πρέπει να είναι σε θέση να συνεργαστεί μαζί της. 

Η κάρτα γραφικών 

Η κάρτα γραφικών είναι το κύκλωμα που αναλαμβάνει να παρέχει την εικόνα στην οθόνη του υπολογιστή. Ανάλογα με το μοντέλο, υπάρχουν μεγάλες διαφοροποιήσεις στην ταχύτητα επεξεργασίας των γραφικών, χαρακτηριστικό ιδιαίτερα σημαντικό στην περίπτωση που σκοπεύουμε να χρησιμοποιήσουμε τον υπολογιστή ως παιχνιδομηχανή.

Υπάρχουν κάποια μοντέλα μητρικών πλακετών που διαθέτουν ενσωματωμένο κύκλωμα εικόνας, κατά κανόνα περιορισμένων δυνατοτήτων. Στα συστήματα που χρησιμοποιούν τέτοιες μητρικές δεν είναι ανάγκη να τοποθετηθεί κάρτα γραφικών. Σε κάθε άλλη περίπτωση, η κάρτα γραφικών αγοράζεται ξεχωριστά και τοποθετείται στην υποδοχή AGP, την οποία διαθέτει οποιαδήποτε σύγχρονη μητρική.

Εκτός από την ταχύτητα, μια καλή κάρτα γραφικών μπορεί να παρέχει έξοδο για σύνδεση με την τηλεόραση, είσοδο για επεξεργασία βιντεοσήματος, ακόμα και τηλεοπτικό δέκτη. Για τη σωστή επιλογή της κάρτας γραφικών, επιβάλλεται να συμβουλευτούμε κάποια πρόσφατη συγκριτική δοκιμή του ειδικού τύπου.

Οδηγός δισκέτας 3,5 ιντσών

Ο γνωστός οδηγός δισκέτας των 3,5 ιντσών χρησιμοποιείται όλο και σπανιότερα στις μέρες μας, καθώς οι μεταφορές μικρών αρχείων, τα οποία μπορούν να χωρέσουν σε μια δισκέτα 1,44MB, γίνονται πια μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Παρ' όλα αυτά, το χαμηλό του κόστος τού επιτρέπει να αποτελεί ακόμη αναπόσπαστο κομμάτι ενός υπολογιστή.

Κάρτα ήχου 

Πρόκειται για ένα κύκλωμα που αναλαμβάνει να τροφοδοτήσει τα ηχεία του υπολογιστή με τα κατάλληλα ηλεκτρικά σήματα, ώστε να παραχθούν οι επιθυμητοί ήχοι. Όπως και στις κάρτες γραφικών, έτσι και στις κάρτες ήχου έχουμε μεγάλες διαφοροποιήσεις από μοντέλο σε μοντέλο, όχι τόσο στην απόδοση αλλά στις δυνατότητες και την τιμή. Πάντως, ακόμη και οι φθηνότερες υποστηρίζουν πλέον έξι ηχεία. Οι επιπλέον δυνατότητες μιας κάρτας ήχου έχουν να κάνουν με τις πολλαπλές εισόδους και εξόδους της (ψηφιακές και αναλογικές), με την υποστήριξη των σύγχρονων πρωτοκόλλων δημιουργίας τρισδιάστατου ήχου, καθώς και με το πλούσιο συνοδευτικό λογισμικό.

Το κύκλωμα ήχου βρίσκεται συχνά ενσωματωμένο στη μητρική πλακέτα. Στην περίπτωση αυτή, δεν είναι απαραίτητο να προσθέσουμε κάρτα ήχου σε κάποια υποδοχή PCI του συστήματος, για να έχουμε ήχο. Θα πρέπει, όμως, να συμβιβαστούμε με τις μέτριες επιδόσεις του.

Ο σκληρός δίσκος 

Ο σκληρός δίσκος του υπολογιστή δέχεται και αποθηκεύει το λειτουργικό σύστημα, τα προγράμματα και τα δεδομένα μας. Βασικό χαρακτηριστικό του είναι η χωρητικότητά του. Σήμερα, μια μέση χωρητικότητα είναι τα 20GB. Ωστόσο, ανάλογα με τη χρήση που κάνουμε, μπορεί η χωρητικότητα αυτή να αποδειχθεί ανεπαρκής ή υπερβολική. Τα μοντέλα των σκληρών δίσκων διαφοροποιούνται και ως προς την ταχύτητα ανάκτησης και αποθήκευσης των δεδομένων, οπότε, πριν επιλέξουμε ένα συγκεκριμένο δίσκο, θα πρέπει να συμβουλευτούμε κάποιον ειδικό.

Ο σκληρός δίσκος συνδέεται με τη μητρική χρησιμοποιώντας μια καλωδιοταινία μεταφοράς δεδομένων, ενώ δέχεται και ξεχωριστή τροφοδοσία ρεύματος κατευθείαν από το τροφοδοτικό του υπολογιστή. Για τη μεταφορά των δεδομένων έχει επικρατήσει το πρωτόκολλο UltraATA (100 ή 133), ενώ σύντομα θα κάνουν την εμφάνισή τους δίσκοι που θα ακολουθούν το νεότερο Serial ATA. Για να επιτευχθεί η σύνδεση ενός δίσκου με τη μητρική, θα πρέπει να υποστηρίζουν το ίδιο πρωτόκολλο.

Όσοι δίσκοι ακολουθούν το πρωτόκολλο SCSI προορίζονται κυρίως για μηχανήματα ειδικών χρήσεων (π.χ., διακομιστές δικτύου), όπου το επιπλέον κόστος τους δικαιολογείται. Οι δίσκοι αυτοί συνδέονται σε ακριβούς ελεγκτές SCSI, οι οποίοι είτε έχουν τη μορφή κάρτας επέκτασης PCI είτε βρίσκονται ενσωματωμένοι στη μητρική πλακέτα, επιβαρύνοντας σημαντικά την τιμή αγοράς της.

Οδηγός CD-ROM – CD-RW & DVD-ROM

 Πρόκειται για συσκευές που χρησιμοποιούνται για την ανάγνωση οπτικών δίσκων (CD-ROM, DVD-ROM), καθώς και για την εγγραφή και την επανεγγραφή δίσκων CD (CD-R/RW). Συνδέονται με τον ίδιο ελεγκτή της μητρικής με τον οποίο συνδέονται και οι σκληροί δίσκοι του συστήματος. Ένας οδηγός DVD-ROM, ο οποίος μπορεί να διαβάσει και απλά CD-ROM, θεωρείται σήμερα απαραίτητος σε κάθε υπολογιστή. Βασικό χαρακτηριστικό των συσκευών οπτικών μέσων είναι οι ταχύτητες ανάγνωσης και εγγραφής που επιτυγχάνουν. Ωστόσο, οι ονομαστικές τιμές που δίνουν οι κατασκευαστές τους συχνά απέχουν από την πραγματικότητα.

Θεόδωρος Κοκκώνης