Ηχογράφηση του ερευνητικού προγράμματος "Κιβωτός του Αιγαίου" στον Παλιό Κινηματογράφο του Σκουτάρου το 1997. Παίζουν οι μουσικοί, Δημήτρης Κρανιδιώτης από τον Σκουτάρο - σαντούρι, Βασίλης Παντελίδης από τον Σκουτάρο - κλαρίνο και Μιχάλης Κυριακόγλου από την Κάπη - βιολί.Ο Μιχάλης Κυριακόγλου γεννήθηκε στην Κάπη το 1939. Ο παππούς του Μιχάλης (Τρόμπατζης), ήταν επαγγελματίας μουσικός, είχε διδαχτεί μουσική στη Σμύρνη και έπαιζε τρόμπα και κορνέτα. Στις αρχές του 20ού αιώνα μετανάστευσε στην Αμερική. Όταν επέστρεψε στην Κάπη, άνοιξε καφενείο και δεν έπαιξε ξανά επαγγλεματικά μουσική. Ο πατέρας του Μενέλαος Κυριακόγλου (1911-1999), ήταν επίσης περίφημος οργανοπαίκτης με θεωρητικές γνώσεις μουσικής, έπαιζε βιολί και τρομπόνι. Ο ίδιος μύησε τους γιούς του στη μουσική παράδοση του τόπου του και ξεκίνησε να τους μαθαίνει μουσική σε πολύ μικρή ηλικία. Έτσι, ο Μιχάλης έμαθε να παίζει βιολί, κιθάρα, ακορντεόν και αρμόνιο και ο μικρότερος αδερφός του Στρατής Κυριακόγλου ντραμς, μπουζούκι και ακορντεόν.

Ο Μιχάλης Κυριακόγλου ξεκίνησε να παίζει κιθάρα σε ηλικία 11 χρονών και παρότι αρχικά έπαιζε μόνο απλά ακομπανιαμέντα, εντάχθηκε στο μουσικό συγκρότημα του πατέρα του, ο οποίος έπαιζε βιολί σε συνεργασία με το Γιάννη Κουτζαμάνη στο ακορντεόν και το Γιάννη Στεφάνου από την Κλειού στην κορνέτα. Στη συνέχεια, το 1954, Πανηγύρι των Ταξιαρχών στον Μανταμάδο το 1971. Μενέλαος Κυριακόγλου, από την Κάπη - βιολί, Μιχάλης Κυριακόγλου - αρμόνιο, Στρατής Γιαννής, από τον Μανταμάδο -κιθάρα, Στρατής Δούκας - ντραμς, Στρατής Κυριακόγλου - μπουζούκι και μία τραγουδίστρια από την Κρήτη. Αρχείο Μιχ. Κυριακόγλου.ο Μιχάλης έμαθε ακορντεόν, ενώ παράλληλα προχωρούσε μόνος του στην εκμάθηση του βιολιού, που ήταν το όργανο της προτίμησής του. Πανηγύρι του "Ταύρου" στην Αγία Παρασκευή το 1953. Μουσικό συγκρότημα από την Κάπη παίζει στην πλατεία της αγοράς: Χαράλαμπος Γεωργαλάς ("Πασάς") - νταούλι, Γιάννης Κουτζαμάνης - ακορντεόν, Μιχάλης Κυριακόγλου - κιθάρα,, Μενέλαος Κυριακόγλου - βιολί, Στέφανος Πυρρωμένος, από την Αγία Παρασκευή - κλαρίνο και Σαράντος Σταμπουλής ("Κατεργάρης"), από την Αγία Παρασκευή - τρομπόνι. Αρχείο Μιχ. Κυριακόγλου. Πανηγύρι της Αγίας Φωτεινής στη Συκαμιά, τον Μάϊο του 1952. Κομπανία μουσικών από Κάπη, Μανταμάδο και Κλειού: Μιχάλης Κυριακόγλου - ακορντεόν, Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος (Μουμτζής) - βιολί, Τηλέμαχος Παπαδόπουλος (Μουμτζής) -σαντούρι, Κώστας Γεωργουλίδης (της Ευρώπης) - ντραμς, Γιώργος Παπαδόπουλος (Μουμτζής) - κλαρίνο, Ιωάννης Στεφάνου - τρομπέτα, Μενέλαος Κυριακόγλου -τρομπόνι (δεν φαίνεται). Αρχείο Μιχ. Κυριακόγλου. Στο βιολί, εκτός από τον πατέρα του, τον βοήθησε και ο αξιόλογος βιολιστής Στρατής Βουγιούκας (Χαλβατζής) με τον οποίο συνεργάστηκαν τη δεκαετία του 1960. Αργότερα, όταν εισήρθαν τα ντραμς στα μουσικά συγκροτήματα ο Μιχάλης Κυριακόγλου έμαθε και αρμόνιο.

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950 ο Μιχάλης Κυριακόγλου συνεργαζόταν σταθερά με τον πατέρα του και τον αδερφό του Στρατή και το συγκρότημα τους ήταν γνωστό στην ευρύτερη περιφέρεια της Λέσβου με την προσωνυμία "Μενελάηδες" ή "Καπιώτες". Η εναλλαγή των μουσικών οργάνων επέτρεψε στην οικογένεια Κυριακόγλου να έχει δύο διαφορετικά μουσικά σχήματα, ανάλογα με την περίσταση: Στα πανηγύρια και στα κέντρα ο Μιχάλης έπαιζε ακορντεόν ή αρμόνιο, ο Στρατής μπουζούκι ή ντραμς και ο πατέρας τους Μενέλαος βιολί. Στις διασκεδάσεις και στις χοροεσπερίδες, όπου κυριαρχούσαν τα "ευρωπαϊκά" κομμάτια, ο Μιχάλης έπαιζε βιολί, ο Στρατής ακορντεόν και ο Μενέλαος Κυριακόγλου τρομπόνι. Τις δεκαετίες του 1950 και 1960 το συγκρότημα των Κυριακόγλου συνεργάστηκε επανειλημμένα με τραγουδίστριες που τις προσκαλούσαν οι καφετζήδες για να τραγουδήσουν εποχιακά στα κέντρα και στα πανηγύρια της Λέσβου. Ταυτόχρονα όμως, όποτε χρειαζόταν, τραγουδούσαν και ο Μιχάλης ή ο Στρατής.

Το ρεπερτόριο του Μιχάλη Κυριακόγλου είναι εξαιρετικά ευρύ. Παίζει όλους τους τοπικούς «παραδοσιακούς» σκοπούς (συρτά, μπάλλους, καρσιλαμάδες, ζεϊμπέκικα, σκοπούς του γάμου, πατινάδες κ.ο.κ.), όπως τους διδάχτηκε από τον πατέρα του και άλλους παλιούς μουσικούς. Παίζει επίσης λαϊκά και ρεμπέτικα, καθώς και "ελαφρά" ή "ευρωπαϊκά" τραγούδια, όπως ταγκό, βαλς, φοξ, ρούμπες, τη μεξικάνικη ράσπα που κυριάρχησε τη δεκαετία του 1950 και άλλα.

Πανηγύρι του "Ταύρου" στην Αγία Παρασκευή το 1995. Οι μουσικοί συνοδεύουν τους έφιππους πανηγυριώτες: Βασίλης Παντελίδης, από τον Σκουτάρο - κλαρίνο, Μιχάλης Κυριακόγλου, από την Κάπη - βιολί, Μιχάλης Κολοκοτρώνης, από τον Μανταμάδο -νταούλι. Αρχείο Μιχ. Κυριακόγλου.Από το 1950 μέχρι σήμερα το συγκρότημα των αδερφών Κυριακόγλου έχει παίξει σε γάμους, πανηγύρια και διασκεδάσεις σε όλο το νησί, καθώς και σε πολλές χοροεσπερίδες στις Λέσχες των κωμοπόλεων της Λέσβου. Έχουν παίξει επανειλημμένα στο πανηγύρι του Ταξιάρχη στο Mανταμάδο και στο πανηγύρι του "Tαύρου" στην Αγία Παρασκευή. Ο Μενέλαος Κυριακόγλου συνεργαζόταν με τους γιούς του μέχρι τη δεκαετία του 1990, ωστόσο τα τελευταία χρόνια έπαιζε πλέον περιστασιακά, κυρίως σε γάμους. Τη δεκαετία του 1980 συμμετείχε στην κομπανία και ο γιός του Μιχάλη, Μενέλαος, που παίζει ντραμς. Το μουσικό συγκρότημα των Κυριακόγλου – οι "Καπιώτες" - με συμπληρωματικές συνεργασίες άλλων λέσβιων μουσικών, συνεχίζει να παίζει μέχρι σήμερα σε αρραβώνες, γάμους, εκδηλώσεις και διασκεδάσεις και σπανιότερα πια σε πανηγύρια. Διασκέδαση τουριστών στο Γενί Λιμάνι, επίνειο της Κάπης, το 1994. Στρατής Κυριακόγλου - μπουζούκι, Μιχάλης Κολοκοτρώνης από τον Μανταμάδο - τουμπελέκι, Μιχάλης Κυριακόγλου - ακορντεόν. Αρχείο Μιχ. Κυριακόγλου. Σε καφενείο στην Στύψη το 1997 ο Νίκος Βαλάσης δεξιά τραγουδάει αμανέ. Τον συνοδεύουν ο Βασίλης Βέτσος με το ούτι και ο Μιχάλης Κυριακόγλου με το βιολί.

Παράλληλα ο Μιχάλης Κυριακόγλου διδάσκει μουσική σε νέους της περιφέρειάς του, ενώ απασχολείται και σε αγροτικές εργασίες στα κτήματα του.

Δισκογραφία

σε Audio CD

- Λέσβος - Αιολίς. Τραγούδια και Χοροί της Λέσβου, CD ΠΕΚ 9-10, Ν. Διονυσόπουλος (επιμέλεια), Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης - Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 1997. Ο Μιχάλης Κυριακόγλου παίζει βιολί σε συνεργασία με τον πατέρα του Μενέλαο στο τρομπόνι και τον αδερφό του Στρατή στο ακορντεόν, στους σκοπούς: "Φωκιανός" (Α15) και "Νυφιάτικος Σμυρνιός" (Α16).

(Το Βιογραφικό Σημείωμα του Μιχάλη Κυριακόγλου βασίστηκε στη συνέντευξη του ερευνητικού προγράμματος "Κιβωτός του Αιγαίου", το Μάϊο του 1997 στην Κάπη).